właśnie kiedy
  • Nazwy ulic wraz z numeracją budynku i lokalu
    6.10.2016
    6.10.2016
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość w związku z tą poradą. Skoro m. odczytujemy jako numer mieszkania, to czy nie powinniśmy właśnie stawiać przed tym skrótem przecinka na mocy reguły [383] WSO? Wydaje mi się, że w sformułowaniu ul. Kwiatowa 20(,) m. 15 mamy do czynienia z dwoma okolicznikami, z których drugi jest określeniem pierwszego.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik

  • Niektóre cechy fonetyczne Podhala

    5.01.2022

    Dzień dobry.


    W zawiązku z podróżami świątecznymi zawitałem po raz pierwszy do rodziny na Podhale i uderzyła mnie jedna rzecz. Mianowicie, bardzo dużo osób tutaj samogłoskę [e] wymawia jak [y]. Dla przykładu, ser -> [syr], mleko -> [mlyko], nie -> [niy]. Moje pytanie brzmi skąd taka tendencja?

    Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę szczęśliwego nowego roku!

  • Nowy Świat
    5.05.2020
    5.05.2020
    Szanowna Pani Profesor,
    Właśnie powstaje radio „Nowy Świat”. W założeniu nazwa radia miała się kojarzyć z otwartością, wolnością, tolerancją oraz z nowym otwarciem.
    Kiedy zaczęliśmy używać tej nazwy, zrodził się dylemat czy mówić w dopełniaczu Nowego Świata czy Nowego Światu. Część z nas uważa, że ta druga wersja dotyczy nazw własnych np. ulicy (na rogu Nowego Światu), czyli dotyczyłaby również naszego radia. Jednak serce i intuicja ciągnie do wersji pierwszej.
    Czy Pani Profesor może ten problem rozstrzygnąć?
    Pozdrawiam serdecznie
    Magda Jethon
  • obce i spolszczone nazwy miast
    11.12.2014
    11.12.2014
    Szanowni Państwo,
    czy obowiązkowym jest używanie spolszczonych nazw zagranicznych miast w przypadku, kiedy mogą one być niezrozumiałe dla współczesnego odbiory? Takimi miastami mogą być na przykład Akwizgran i Ratyzbona w Niemczech. Intuicja podpowiada mi, że użycie tradycyjnych, spolszczonych nazw jest uzasadnione w kontekście historycznym, natomiast w kasie raczej poprosiłabym o bilet to Aachen niż do Akwizgranu. Czy mam rację?
    Z poważaniem,
    Ksenia Prądzyńska
  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
  • Odmiana a forma nazwisk
    22.06.2018
    22.06.2018
    Szanowna Pani,
    mamy jeszcze jedno pytanie odnośnie udzielonej przez Eksperta odpowiedzi.
    Zgodnie z rozporządzeniem, nazwisko może zostać przyjęte w formie męskiej lub żeńskiej. Czy istnieją jednak jakieś zasady odnośnie tego kiedy przyjąć formę męską, a kiedy żeńską?
    Z odpowiedzi udzielonej przez prof. Miodka (https://plus.nto.pl/magazyn/a/prof-jan-miodek-nazwiska-trzeba-odmieniac,4161843) można wywnioskować że jeżeli można odmienić jakieś nazwisko to należy to zrobić. Podobną informację można znaleźć np. w publikacji:
    http://www.nazwiska.pawlowice.pl/menu/zasady1.pdf
    Będziemy wdzięczni za odpowiedź.

    Z wyrazami szacunku,
    Adam
  • odmiana nazwiska Longchamps de Bérier
    20.12.2012
    20.12.2012
    Szanowni Państwo!
    Jak odmieniać nazwisko poprzedzone godnością: ks. prof. Franciszek Longchamps de Bérier? Zazwyczaj spotykam je nieodmieniane albo odmieniane w części – pierwszej bądź drugiej, nigdy obu naraz (!). Autor wspomnień Ochrzczony na szablach powstańczych pisze o upraszczaniu (w szkole) jego nazwiska i niekiedy w książce tej uproszczonej fonetycznej wersji nazwiska używa. Ja aż tak radykalnych porad nie oczekuję :)
    Pozdrawiam –
    Anna K.
  • Od zenit przymiotnik zenitalny
    17.12.2018
    17.12.2018
    Szanowni Państwo,
    ostatnio miałem wątpliwość, czy przymiotnik od słowa zenit to zenitalny czy zenitarny. Czy istnieją jakieś konkretne reguły, kiedy tworzymy przymiotnik przy użyciu jednego formantu, a kiedy drugiego?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • O pisowni i odmianie nazwy własnej iPhone
    21.03.2019
    21.03.2019
    Dzień dobry,
    prowadzę serwis technologiczny, w którym często opisujemy telefony marki Apple – iPhone’y. Wiąże się z tym sporo problemów.
    1. Zastanawia mnie, czy na początku zdania zaczynającego się od słowa iPhone powinniśmy zapisywać nazwę modelu małą czy dużą literą (zmieniając wówczas zapis nazwy własnej). Przykładowe zdanie: iPhone XS Max oferuje dwa aparaty.
    2. Bardzo proszę o przypomnienie zasad poprawnej odmiany słowa iPhone.
    3. Czy można używać spolszczonego ajfona?
    Pozdrawiam
  • pan Jan Bąk
    7.01.2002
    7.01.2002
    Zwracając się do pani lub pana w bezpośrednim wywiadzie – np. Pani Anno lub Panie Janie – piszemy Pani, Pan – wielkimi literami?
    Pisząc o kimś tekst – np. pani Anna Bąk, pan Jan Bąk – piszemy pani, pan małymi literami?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego